Vai trò của nhóm vi khuẩn nitrat hóa trong quá trình xử lý nước vô cùng to lớn. Hiểu rõ về đặc điểm, cách sử dụng các vi khuẩn này để đạt hiệu quả sử dụng tốt nhất cho ao nuôi.
Ứng dụng của nhóm vi khuẩn nitrat hóa
Nhóm vi khuẩn nitrat hóa (Nitrosomonas, nitrobacter…) được sử dụng rất phổ biến trong xử lý nước ở lĩnh vực sản xuất giống và nuôi thâm canh. Trong đó, Nitrobacter và Nitrosomonas là các vi khuẩn giúp biến đổi khí độc NH3 trong ao thành NO3- thông qua quá trình nitrat hóa. Nhóm vi khuẩn nitrat hóa mang lại nhiều lợi ích thiết thực và triển vọng cho nuôi tôm thâm canh nói riêng và nuôi trồng thủy sản nói chung.
Vai trò của vi khuẩn nitrat trong ao nuôi
Đặc điểm của nhóm vi khuẩn nitrat hóa
Để sử dụng hiệu quả nhóm vi khuẩn nitrat hóa cần hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của chúng bao gồm:
Nhiệt độ nước: Mặc dù vi khuẩn Nitrat hóa có đặc tính ưa nhiệt. Tuy nhiên, nhiệt độ tối ưu để nhóm vi khuẩn này phát triển chỉ dao động từ 30-36 độ C. Nếu dưới ngưỡng này, tốc độ Nitrat hóa sẽ giảm nhanh chóng và ngừng hoạt động khi nhiệt độ dưới 8 độ C hay còn gọi là hiện tượng “chết vì đông lạnh”
Độ pH: Độ pH cho sự tăng trưởng tối ưu của Nitrosomonas là 7.8-8.0, Nitrobacter là 7.5-7.7. Tất cả các vi khuẩn nitrat sẽ bị ức chế nếu pH nhỏ hơn 6.0.
Các chất vi lượng: Tất cả các vi khuẩn nitrat đều đòi hỏi một số chất vi lượng. Đặc biệt là phospho – chất cần cho quá trình sản xuất ATP (chất cung cấp năng lượng cho các hoạt động của tế bào). Bởi vì vi khuẩn Nitrobacter không thể oxy hóa nitrit (NO2-) nếu thiếu sự có mặt của PO4 (dạng phospho thường có sẳn cho các tế bào)
Ánh sáng: Nhóm vi khuẩn nitrat rất mẫn cảm với ánh sáng. Đặc biệt là ánh sáng màu xanh dương và tím.
Chlorine và Chloramines: Trước khi bổ sung vi khuẩn nitrat vào ao hoặc bể nuôi, hàm lượng Chlorine và Chloramines tồn dư cần phải được xử lý triệt để (chúng ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ sống của nhóm vi khuẩn này).
Độ mặn: Một loài vi khuẩn nitrat tăng trưởng ở độ mặn 0 – 6 phần ngàn, một số khác tăng trưởng ở độ mặn 6-44 phần ngàn.
Vi khuẩn Nitrat hóa dễ bị độc tố ức chế hơn nhiều so với vi khuẩn dị dưỡng. Cả Nitrosomonas và Nitrobacter đều bị ức chế bởi Amoniac (NH3). Bên cạnh đó nhiều hợp chất khác có thể gây ức chế chất Nitrat hóa như Thiourea, Xyanua, Phenol, Anilin và kim loại nặng (bạc, đồng, niken, crom, thủy ngân và kẽm).
Nitrosomonas và Nitrobacter thúc đẩy quá trình Nitrat hóa để xử lý Nitơ, Amonia trong nước ao nuôi
Tìm hiểu nhanh: Khí độc NO2 trong nuôi tôm
Cách sử dụng
Khi sử dụng nhóm vi khuẩn nitrat hóa cần lưu ý các vấn đề sau: sử dụng đúng mục đích, không sử dụng chung với hóa chất và thuốc kháng sinh. Sau khi nuôi tôm được 2 tháng trở lên, nên sử dụng nhóm vi khuẩn này.
- Định kỳ 7-10 ngày/lần, dùng lúc nhiệt độ từ 24-29 độ C. Trường hợp nhiệt độ ao quá thấp, nên nuôi cấy trong nước ấm 30-35 độ C trước khi dùng.
- Nitrat hóa sẽ đạt tối đa nếu oxy hòa tan lớn hơn 4mg/l.
- Bảo quản men tránh nơi có ánh sáng trực tiếp, sử dụng đúng quy trình nhà sản xuất hướng dẫn.
Các tế bào của vi khuẩn nitrat từ màu đỏ (Nitrosomonas) đến màu nâu (Nitrobacter). Các sản phẩm thương mại, chúng thường là dung dich có màu đỏ nhạt, dạng bột sẽ là màu nâu chủ yếu do các sắc tố tự nhiên của vi khuẩn tạo nên và có mùi hơi khó chịu (như mùi mốc, mùi bùn).
Đôi khi là có màu nâu sẫm hoặc đen có mùi trứng thối. Đây là điều hiếm khi gặp, tuy nhiên nó không phải là sản phẩm bất thường mà nguyên nhân là sự hiện diện của sunfat còn lại đã được chuyển hóa thành sulfide. Điều này không gây ảnh hưởng đến vi khuẩn nitrat hóa. Và nồng độ của khí sunfua chỉ là 1 vài phần tủy, không gây độc hại cho ao nuôi. Nếu mún loại bỏ hoàn toàn lượng khí sunfua có thể mở nắp sản phẩm để trong điều kiện thoáng khí trước khi dùng.
Như vậy, nắm được đặc điểm của vi khuẩn Nitrat là điều cần thiết để vận hành tốt quá trình Nitrat hóa, giảm thiểu nồng độ Nitơ trong nước thải. Nếu quý anh/chị có thắc mắc gì về chủ đề này hay cần hỗ trợ tư vấn về giải pháp xử lý Nitơ trong nước thải, liên hệ ngay cho thuysanbio để được giải đáp nhanh chóng và chi tiết.
Tìm hiểu nhanh: Chủng vi sinh vật khử nitrat
